Han Grup - Portfolio Joomla Templates

Alt işverenlik sektöründe yaşanmış bir ihale hikayesi

 

İş Dünyasının değerli bireyleri ve sevgili meslektaşlarım,

 

Genellikle Alt İşverenlere devir edilen işler yılbaşlarında ihaleye açıldığından, yılbaşı yaklaştıkça Alt İşverenlik sektöründe hareketlenmeler başlar. Bu hareketlenme ise oldukça yoğun bir rekabet ortamı doğmasına neden olur. Rekabet, hizmet kalitesini yükselttikçe ve maliyetleri düşürdükçe asıl İşverenlerin yararına işler. Ancak Alt İşverenlik sektöründeki rekabet öyle bir hal aldı ki, maalesef bünyesinde her türlü haksızlığı, hukuksuzluğu ve insafsızlığı barındırıyor. Yanlış Alt İşveren seçimi asıl İşveren’in kendi bahçesine gömdüğü bir mayın halini alabiliyor.

 

Bu bağlamda asıl İşverenleri ve vekillerini Alt İşverenlik dünyasında yaşananlardan haberdar edebilmek, haberdar olanların dikkatini tekrar bu noktaya çekebilmek adına bizzat yaşadığım bir olayı sizlerle paylaşmak için bu makaleyi kaleme aldım.

 

2008 senesinde ortağı olduğum firma bir ihaleye davet edildi. İhale Türkiye’nin en büyük gruplarından birinin Trakya bölgesinde bulunan fabrikalarındaki yükleme işleri ihalesi idi. Ön görüşme ve gerekli bilgileri almak için fabrikaya giderek ihale sürecinde katılımcı şirketlere yardımcı olacak olan yönetici ile irtibata geçtim ve iş hakkında gerekli her türlü bilgiyi ve Teknik Şartname’yi aldım. İhale’nin yapılmasının sebebinin; mevcut alt işverenin 3 aydır işçi maaşlarının bir kısmını ve kanuni ödemelerin neredeyse hiçbirini yapmamış olması olduğunu öğrendim. Firma olarak ihalenin gerekleri doğrultusunda bütün maliyetleri masaya yatırarak ciddi şekilde hazırlandık. Servis maliyetleri, iş kıyafetleri, yemek maliyetleri, teminat mektubu ve ihale gereği istenen özel sigorta maliyetleri… Zaten servis ve yemek fabrika tarafından karşılanacak ancak tekliflerde toplam maliyetin görülmesi istendiğinden firmalara yemek ve servis için kaç TL maliyet yazacakları Şartname’de yazıyor. Örneğin servis için 2.5TL yemek için 5TL maliyet kaleme alınacak.

 

80 personel üretilen malları yükleyecekler. Yevmiyeci (günlük) çalışma gibi düşünerek hesaplanacak çünkü bir gün 80 kişi, ertesi gün 50 kişi çağırılabilir. Özet olarak 80 yevmiyeci personelin günlük maliyetinden yola çıkarak aylık maliyetleri ve sonunda yıllık bazda maliyeti isteniyor. Yani tüm alacağı ve kanuni ödemeleri ile birlikte bir personelin günlük masrafı bulunacak, 365 ile çarpılarak yıllık masraf bulunacak ve 80 ile çarpılarak yıllık toplam maliyete ulaşılacak.Biz firma olarak personelin asgari ücret ile çalışacağı varsayımından hareketle bu iş için hesapladığımız teklifimizi sunduk. İhale yapıldı ve tarafımıza ihalenin başka bir firmaya verildiğini bildiren teşekkür mektubu geldi. Ben de dosyamızda bulunan teminat mektuplarını almak için fabrikaya gittim. Tüm ihale sürecinde irtibat kurduğumuz yönetici ile görüşürken aramızda şu konuşmalar yaşandı:

 

Ben:         - Mümkün ise ihaleyi hangi firmanın, hangi fiyata aldığını öğrenebilir miyim?

Yönetici: - Tabi ki.  (dedi ve bütün tekliflerin yer aldığı dosyayı açarak kazananın ve bizim tekliflerimizi yan yana koyarak şu cevabı verdi)

Yönetici: - Yıllık bazda sizden tam olarak 200.000TL daha ucuz!

Ben :        - Ama bu matematik neresinden bakarsanız bakın tutmuyor.

Yönetici: - (gülümseyerek) Bana ne! Onların matematiği.

 

Daha önce de bu tarz durumlarla defalarca karşılaşmış biri olarak açıkçası şaşırmadım. Fakat Türkiye’nin en büyük gruplarından birisinin, Türk Dış Ticareti’nde başı çeken ürünlerinin üretildiği fabrikasında bu çapta bir olayı yaşamayı da beklemiyordum. Ofisime döndüğümde sadece ve sadece mesleki bir merakla bütün maliyetleri tekrar tekrar inceledim. Bırakın Trakya bölgesini, ülkedeki en düşük fiyatlara ulaştım.

 

Yaptığım hesaplamalara göre kazanan firma ihaleyi yılda en az 176.000TL zarar ile alıyor.

 

Lütfen dikkat! En az 176.000TL zarar!!!

 

4734 Sayılı Kamu İhale Kanunu’nda bu gibi durumlar için 38.Madde yer alır.

Aşırı düşük teklifler

 

MADDE 38. - İhale komisyonu verilen teklifleri 37 nci maddeye göre değerlendirdikten sonra, diğer

tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder.

Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu

tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

 

İhale komisyonu;

 

  1. a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,
  2. b) Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine

getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

  1. c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

 

Hususlarında belgelendirilmek suretiyle yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük

teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı

açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

 

 

SONUÇ: Zaten mevcut firmanın 3 aydır işçilik ve kanuni ödemeleri yapmaması nedeni ile ihaleye açılan bir iş, yemek ve servis kalemleri düşüldükten sonra asgari ücretin altında kalan bir fiyata yeni bir firmaya verilirse doğması en muhtemel sonuçlar:

 

-          İşçilerin sigortalarının yatırılmaması,

-          İşçilerin günde 12 saat çalıştırılarak mesai farkı ödenmemesi,

-          İşçilerin maaşlarının eksik ödenmesi ya da hiç ödenmemesi,

-          İşçilere yemek, iş kıyafeti ve servis imkanı verilmemesi,

-          İşçilerin kıdem tazminatı, yıllık izin ve hafta tatili haklarının gasp edilmesi,

-          İhaleyi alan firmanın muhtasar, kdv, işveren hissesi vb. kanuni ödemeleri yapmaması olacaktır.

 

 

İş Dünyasının değerli bireyleri ve sevgili meslektaşlarım,

 

Günümüzün en ciddi biçimde güven bunalımı yaşayan mesleklerinden biri kuşkusuz Alt İşverenliktir. Ne asıl İşverenler ne de işçiler genel olarak Alt İşveren firmalara güvenmemektedirler. Sektörün tarihine ve yaşanan olaylara baktığımızda bu güven bunalımının arkasında ciddi bir haklılık payı olduğu da ortadadır. Alt İşverenlere devir edilen işlerin çoğunda yukarıdaki SONUÇ saptamasının altında yer alan maddelerdeki olaylar yaşanmıştır ve hala yaşanmaya devam etmektedir. Bu olayların yaşanmasında kuşkusuz mesleki etik ve ahlaktan uzak, hak ve hukuktan anlamayan bir takım Alt İşverenlerin payları vardır.

 

Peki; düşük maliyet ile hizmet alabilmek için işçilerin haklarının gasp edilmesine, hizmetin kalitesinin düşmesine, kanuni ödemelerin gecikmesine hatta yapılmamasına göz yuman İşverenlerin bu durumda payları yok mudur?

 

Unutulmamalıdır ki korsan taksiciden en çok taksiciler şikayetçidir! Alt İşverenlik sektöründeki bu korsanlardan en çok dürüst Alt İşverenler rahatsız olmaktadır. Eğer İşverenler bu tarz Alt İşverenlerden hizmet almaya (alamamaya) devam ederler ise yakın gelecekte gerçekten dürüst, etik ve profesyonel hizmet aradıklarında o ilkeli firmalar ticaret sicilinden kayıtlarını sildirmiş olabilirler. Çünkü ilkeli insanlar (ve firmalar) başkalarının haklarını gasp ve kanunsuzluk üzerinden rekabet yapmazlar.

 

4857 Sayılı İş Kanunu 1.Bölüm Madde: 2 ve 7’de açıkça ifade edildiği gibi bir işin Alt İşverene devir edilmiş olması asıl İşveren’in sorumluluğunu ortadan kaldırmaz.

 

Madde-2

‘’Bir işverenden, işyerinde yürüttüğü mal veya hizmet üretimine ilişkin yardımcı işlerinde veya asıl işin bir bölümünde işletmenin ve işin gereği ile teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren işlerde iş alan ve bu iş için görevlendirdiği işçilerini sadece bu işyerinde aldığı işte çalıştıran diğer işveren ile iş aldığı işveren arasında kurulan ilişkiye asıl işveren-alt işveren ilişkisi denir. Bu ilişkide asıl işveren, alt işverenin işçilerine karşı o işyeri ile ilgili olarak bu Kanundan, iş sözleşmesinden veya alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur.’’

 

Madde-7

‘’Geçici iş ilişkisi kurulan işveren, işçinin kendisinde çalıştığı sürede ödenmeyen ücretinden, işçiyi gözetme borcundan ve sosyal sigorta primlerinden işveren ile birlikte sorumludur.’’

 

 

Değerli İşverenler ve temsilcileri,

 

Ne korsan taksiye binerek dürüst taksicileri mağdur edin ne de kendi bahçenize mayın döşeyin.

 

 

Eğer bu makaleyi yararlı bulduysanız aşağıda yer alan sosyal medya ikonları aracılığıyla paylaşır mısınız? Bu sayede siz de üzerinize düşen bilgi paylaşma yükümlülüğünü yerine getirmenin gururunu yaşayabilirsiniz.

Joomla SEF URLs by Artio
WeBKeNT.NeT